Прыемная:

+ 375 212 247440

Пн-пт: 9.00-13.00,
           14.00-18.00
Сб, нд: выходной

210029, г. Віцебск,
вул. Праўды, 26а

Пра супрацоўніцтва па ахове трансгранічных водных аб’ектаў

У адпаведнасці з Пагадненнем паміж урадам Рэспублікі Беларусь і ўрадам Расійскай Федэрацыі аб супрацоўніцтве ў галіне аховы і рацыянальнага выкарыстання трансгранічных водных аб’ектаў, падпісаным 24 траўня 2002 гады, Віцебскім абласным камітэтам прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя сумесна з арганізацыямі і структурнымі падраздзяленнямі міністэрства прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя Рэспублікі Беларусь ва ўзаемадзеянні з аддзеламі па ахове водных рэсурсаў Смаленскай і Пскоўскай абласцей Росі йской Федэрацыі на працягу шэрагу гадоў праводзіцца работа па рэалізацыі дадзенага Пагаднення.

Агульная плошча вадазбору Заходняй Дзвіны ў межах Рэспублікі Беларусь 33150 км2, даўжыня ракі ў межах Беларусі – 338 км.

Басейн ракі фармуюць 12 тыс. Вялікіх і малых рэк. Асноўныя прытокі: правыя – р. Спяшайцеся, р. Обаль, р. Дрыса; левыя – р. Мяжа, р. Каспля, р. Лучоса, р. Ула, р. Дзісна, р. Друйка.

Басейн займае амаль цалкам Віцебскую вобласць, захопліваючы паўночную частку Менскай вобласці (Крупскі і Мядзельскі раёны). Тэрыторыя басейна р. Заходняя Дзвіна ўключае 23 адміністрацыйных раёна.

На тэрыторыі басейна размешчана 18 трансгранічных азёр і 10 трансгранічных вадацёкаў сцёк якіх паступае на тэрыторыю Віцебскай вобласці. Па выніках даследаванняў выяўлены магчымыя крыніцы забруджвання паверхневых вод. Распрацаваны мерапрыемствы па папярэджанні забруджвання водных аб’ектаў.

У цэлым, для трансгранічнай тэрыторыі характэрны нізкі ўзровень гаспадарчай засвоенасці. Вадазборы водных аб’ектаў разараныя ў нязначнай ступені або наогул не ўцягнутыя ў гаспадарчую дзейнасць. Возера, размешчаныя ў межах доследнай тэрыторыі, выкарыстоўваюцца пераважна для аматарскай лоўлі рыбы, бытавых і гаспадарчых патрэб невялікіх (пераважна сельскіх) населеных пунктаў, а таксама як месца адпачынку жыхароў бліжэйшых населеных пунктаў.

У кастрычніку 2018 гадоў ў г. Смаленску адбылося дванаццатае пасяджэнне рабочай групы па басейне р. Заходняя Дзвіна, на якім былі падведзены вынікі работы за справаздачны перыяд і вызначаны задачы на ​​2019 г..

У справаздачным годзе былі працягнутыя назірання за якасцю вады і станам водных экасістэм трансгранічных водных аб’ектаў. Маніторынг якасці вады і ацэнка стану водных экасістэм трансгранічных участкаў вадацёкаў басейна ракі Заходняя Дзвіна праводзіцца з перыядычнасцю 12 раз у год па гідрахімічным паказчыках і 1 раз у год па гідрабіялагічныя паказчыках згодна з графікам правядзення адбору пробаў.

За справаздачны перыяд было адабрана 24 Гідрахімічныя пробы і выканана 675 азначэнняў.

Змест растворанага кіслароду ў вадзе вадацёкаў на працягу справаздачнага перыяду фіксавалася ад 7,0 мгО2 / дм3 ў р. Усвяча у сакавіку да 10,3 мгО2 / дм3 ў р. Заходняя Дзвіна ў студзені і з’яўлялася дастатковым для забеспячэння кіслародам рачных экасістэм.

Па дадзеных назіранняў па гідрахімічным паказчыках трансгранічныя ўчасткі вадацёкаў басейна р. Заходняя Дзвіна не схільныя значнага забруджвання біягеннымі рэчывамі. За справаздачны перыяд перавышэння зафіксаваныя толькі па змесце фасфат-іёна ў 8,33 адсотка адабраных пробаў. Перавышэння па дадзеным паказчыку фіксаваліся ў вадзе р. Усвяча ў сакавіку (0,071 мгP / дм3, 1,08 ПДК) і красавіку (0,068 мгP / дм3, 1,03 ПДК). Па іншых паказчыках (амоній-іёну, нітрыт-іёну, фосфару агульнаму) значэння, якія перавышаюць усталяваны для іх нарматыў якасці, не адзначалася.

Падвышанае ўтрыманне металаў у вадзе трансгранічных участкаў вадацёкаў часцяком абумоўлена іх высокім прыродным фонавым зместам.

На працягу года ўтрыманне нафтапрадуктаў у вадзе трансгранічных участкаў вадацёкаў змянялася ў межах ад 0,003 да 0,008 мг / дм3, не перавышаючы ўзровень ГДК. Змест СПАВ ў вадзе таксама фіксавалася ў дапушчальных межах.

Дадаткова за мінулы перыяд праведзена гідрахімічнае абследаванне 5 трансгранічных водных аб’ектаў у басейне р. Заходняя Дзвіна, (р. Нішча, р. Уща, р. Обаль, воз. Езярышча і р. Усвяча), на вадазборы якіх пабудавана 13 свінагадоўчых комплексаў, размешчаных на тэрыторыі Усьвяцкага, Невельскага і Себежскага раёнаў Пскоўскай вобласці Расійскай Федэрацыі. Аналізуючы ў цэлым гідрахімічнае стан доследных водных аб’ектаў за ўвесь перыяд назіранняў (назіранні праводзяцца з 2014 года) можна адзначыць, што ўстойлівых тэндэнцый у дачыненні да змены якасці вод пад уплывам свінагадоўчых комплексаў пакуль не назіраецца. Аднак, варта адзначыць, што з цягам часу рызыкі забруджвання водных аб’ектаў будуць пагаршацца ў сувязі з уводам ўсіх комплексаў у эксплуатацыю, узрастаннем нагрузкі на трансгранічныя вадазборы.

У адпаведнасці з планам работы ў ліпені бягучага года ў г. Клінцы (Расійская Федэрацыя, Бранская вобласць) адбыўся семінар лабараторных службаў Расійскай Федэрацыі і Рэспублікі Беларусь па басейнаў рэк Днепр і Заходняя Дзвіна па тэме: «Забеспячэнне дакладнасці вынікаў вымярэнняў».

Лабараторнымі службамі праведзены сумесны адбор спроб і міжлабараторныя параўнальныя аналіз. Аналіз міжлабараторныя параўнальныя выпрабаванняў паказаў, што вынікі выпрабаванняў лабараторый-удзельнікаў па ўсім што вызначаюцца паказчыках з’яўляюцца карэктнымі і здавальняючымі, што з’яўляецца падставай для ўзаемнага даверу да дадзеных сістэматычных назіранняў, што атрымліваюцца лабараторыямі-удзельніцамі ў рамках нацыянальных праграм маніторынгу Расійскай Федэрацыі і Рэспублікі Беларусь.

На пасяджэнні групы разгледжана пытанне аб водагаспадарчай абстаноўцы і выкананні водаахоўных мерапрыемстваў на трансгранічных водных аб’ектах у басейне ракі Заходняя Дзвіна. У справаздачным перыядзе праводзіліся даследаванні за ўзровень рэжымам і якасцю падземных вод. Ажыццяўляўся рэгулярны абмен з Расійскім бокам аператыўнай гідраметэаралагічнай інфармацыяй, асабліва ў перыяд вясновай паводкі 2018 года.

На падставе выкананых даследаванняў і комплексу аналізаў, распрацаваны пералік прапаноў аб далейшых сумесных з Расійскім бокам даследаваннях у рамках аховы і рацыянальнага выкарыстання трансгранічных водных аб’ектаў.